De EFL Stichting riep teams van deskundigen uit de drie domeinen van ruimtelijk ontwerp, onderzoek en beleid op om te zoeken naar antwoorden op de vraag hoe we op rechtvaardige wijze kunnen vormgeven aan de klimaattransitie in onze leefomgeving.
Open oproep
Het project begon met een open oproep. In augustus 2022 was er een kick-off op het terrein van de Parade in Amsterdam, waar meer dan 50 geïnteresseerden elkaar hebben ontmoet. Informatie werd uitgewisseld en interessante discussies vonden plaats, en er werd natuurlijk ook even van de mogelijkheid gebruik gemaakt om in de zweefmolen te gaan. Het verslag van de bijeenkomst is geschreven door Marieke Berkers.
Uit alle inzendingen zijn de zes meest belovende geselecteerd door de jury. Zij hebben hun eerste ideeën voor het vervolgonderzoek live gepitcht op 19 januari 2023 in het Van Eesteren Museum. Drie teams zijn geselecteerd om de Open Oproep te vervolgen in een onderzoekstraject. Dat is nu vol op van start!
Vervolg met de drie winnaars
De drie geselecteerde teams werken het onderzoeksvoorstel een jaar lang verder uit tot concrete voorstellen voor de fysieke leefomgeving. De resultaten worden in het voorjaar van 2023 gepubliceerd en tentoongesteld voor een breed publiek. Houd onze website en socials in de gaten voor updates tussendoor!
De drie projecten gaan over de belangrijkste middelen die schaars zullen worden: drinkwater, voedsel en een dak boven je hoofd.
Humanity on the move
Team: Lena Knappers (stedenbouwer en onderzoeker), Bram van Ooijen, (stedenbouwer en onderzoeker, UFO urbanism), Sarah Oey (UN Youth Representative) en Jan Pronk, Professor Emeritus, Erasmus University.
De komende eeuw krijgen we te maken met verschillende klimaatcrises waardoor miljoenen mensen worden gedwongen hun thuis te verlaten. Humanity on the move onderzoekt hoe we dit grote vraagstuk op een rechtvaardige manier kunnen oplossen. Onder elke klimaatcrisis ligt namelijk sociale ongelijkheid en armoede.
Nederland Veganland
Team: Strootman Landschapsarchitecten, Jan Willem Erisman, expert landbouwsystemen (Universiteit Leiden), Kees Bastmeijer, expert natuurbeschermingsrecht (Universiteit Groningen) Tineke Lambooy (expert nieuwe governance modellen).
Stel, het wordt in Nederland bij wet verboden om grond te gebruiken voor de productie van veevoer, vlees of zuivel. Het is ook verboden om veevoer te importeren. Wat heeft dat voor gevolgen op de ruimtelijke indeling van Nederland? Door met een ‘wat-als’ bril te kijken, wil Nederland Veganland tijdens dit project nieuwe inzichten krijgen die kunnen helpen bij een rechtvaardige klimaattransitie in Nederland.
Rechtvaardig Drinkwaterlandschap
Team: Hugo Schuitemaker (ontwerper Design Innovation Group), Marieke Rietbergen (strategisch ontwerper Design Innovation Group), Romeo Neuteboom Spijker (Waterschap Vallei en Veluwe), Charlotte van der Gun, (Vitens) en Janne Brok (Bureau WO).
Drinkbaar zoet water wordt extreem snel schaars. Hoe kan bij schaarste de winning van en toegang tot water rechtvaardig verlopen? En dus ook rechtvaardig voor landschap, natuur, water- en bodemsysteem, niet-menselijke waarden en toekomstige generaties? Dat is waar Rechtvaardig Drinkwaterlandschap zich op stort het komende jaar.
De voorstellen werden beoordeeld door de jury, die bestond uit: mr. Sandor Gaastra (DG Klimaat en Energie Ministerie EZK) en dr. Caroline Newton (fellow Van Eesteren leerstoel TU Delft). En de bestuursleden van de EFL Stichting: Mr. Huib van Eesteren (vertegenwoordiger van de familie van Eesteren en voorzitter van de jury), Ir. Hilde Blank (voorzitter EFL Stichting, stedenbouwkundige en directeur BVR adviseurs), Prof. dr. Edwin Buitelaar (onderzoeker gebieds- en vastgoedontwikkeling bij het Planbureau voor de Leefomgeving en bijzonder hoogleraar bij de Universiteit Utrecht), Catja Edens MA, (architectuurhistoricus, PhD-onderzoek Curatorial Research Collective TU Eindhoven), Harma Horlings MSc, (landschapsarchitect en werkzaam bij Staatsbosbeheer), Maarten van Poelgeest, (partner bij adviesbureau Andersson Elffers Felix en oud-wethouder Amsterdam) en dr. Leeke Reinders, (antropoloog bij de Chair van Urban Architecture TU Delft).
Lees hier het juryrapport: Juryrapport Ontwerpen aan een Klimaatrechtvaardige wereld
Meer lezen?